Algerije: verontwaardiging na de dood van de activistische arts Kamel Eddine Fekhar
Le monde, 28 mei 2019 Amir Akef (Algiers, correspondentie) en Ryad Abdou (Bejaia, correspondentie)
Gearresteerd voor het bekritiseren van het Algerijnse ‘segregatie beleid’ tegen de Mozabite minderheid. De arts ging in hongerstaking.
De arts Kamel Eddine Fekhar, een Algerijnse mensenrechtenactivist, stierf dinsdag 28 mei 2019 in het Blida ziekenhuis in het noorden, verklaarde zijn advocaat, Salah Dabouz. De advocaat werd op zijn minst gedurende drie weken gewaarschuwd door de vrouw van de meneer Fekhar, dat haar man in levensgevaar was, en dat hij een slachtoffer is van gerechtelijke dwaling.
Kamel Eddine Fekhar, een arts van beroep, werd op 31 maart gearresteerd samen met een andere activist, Hadj Brahim Aouf, na een video-interview waarin hij ‘het segregatie beleid’ tegen de Mozabieten* aan de kaak stelde in de prefectuur van Ghardaia 600 km ten zuiden van Algiers.
Beiden waren in voorlopige hechtenis genomen en werden vervolgd voor ‘misdrijf tegen de staatsveiligheid’ en voor ‘het aanzetten tot rassenhaat’. Mensenrechtenorganisaties waren verontwaardigd en riepen op tot hun vrijlating terwijl ze verzekeren dat zij gewetensgevangenen zijn.
Om tegen zijn detentie te protesteren, ging de 55 jarige arts meteen in hongerstaking. Zijn gezondheid was al verzwakt door lange hongerstakingen tijdens een eerdere detentieperiode, tussen 2015 en 2017, en is de afgelopen weken sterk verslechterd.
Zijn advocaat veroordeelde de erbarmelijke detentieomstandigheden en de bewuste weigering om hem de gepaste zorg te bieden. De gevangene werd overgebracht naar het ziekenhuis van Ghardaia en vervolgens naar die van Blida.
Zijn dood doet denken aan de journalist en blogger Mohamed Tamalt, veroordeeld tot twee jaar gevangenisstraf voor ‘het beledigen van de instellingen en de president’. Hij stierf in de gevangenis op 11 december 2016, op 42-jarige leeftijd, na drie maanden hongerstaking.
Een ‘geplande’ moord
In een video gepost op zijn Facebook-account, is zijn advocaat Salah Dabouz zeer ontroerd. Tevens veroordeelde hij de “misdaad” en “geplande moord”, georganiseerde door de “gerechtelijke autoriteiten van Ghardaia” op basis van een leeg dossier. De onderzoeksrechter die de zaak leidde, gaf toe aan de druk van de aanklager, verzekerde hij. Hij beschuldigde ook de wali (gouverneur) van Ghardaia van het stigmatiseren van mensenrechtenactivisten en Fekhar en Aouf te hebben veroordeeld “voordat justitie hun dossier onderzoekt”.
“Ik beschuldig alle gerechtelijke en administratieve autoriteiten die deze zaak hebben behandeld. Ik roep de centrale autoriteiten en de VN op om de zaak te onderzoeken. Alleen de dossiers kunnen ons vertellen of Fekhar ernstige misdrijven heeft begaan. Hij heeft niets gedaan, hij gaf slechts één interview”, aldus zijn advocaat.
Meneer Fekhar was lid van de nationale raad van het FFS, het “Front van socialistische krachten”, hij werd in juli 2015 gearresteerd na aanleiding van confrontaties in de regio Ghardia tussen gemeenschappen van Mozabites en Chaambi (Soennitische Arabieren) die 22 doden en honderden gewonden als gevolg hadden.
Een werkgroep van de VN-Mensenrechtenraad wees in een rapport van april 2017 erop dat “de beschuldigingen van de regering tegen de heer Fekhar [ontbrak] de inhoud” die “het eerlijk verloop van de strafprocedure” in twijfel trekken. Het rapport schat dat de heer Fekhar “een gepassioneerde verdediger van mensenrechten” was en dat was “de werkelijke oorzaak van de gerechtelijke intimidatie waaraan hij het onderwerp [was]”.
Zijn dood verhoogt de angst voor hernieuwde spanningen in Ghardaia, waar de onrust tussen de gemeenschappen pas in 2017 is afgenomen, na de inzet van het leger.
Moordend regime
De aankondiging van de dood van Mr. Fekhar leidde tot een golf van verontwaardiging en veroordeling. De voormalige president van de RCD Rassemblement pour la Culture et la Démocratie, Saïd Sadi, is van mening dat de activist “de voorkeur had aan een waardige dood te sterven dan aan een onderdanig leven waaraan men hem wild onderpen door twee arrestaties”. Zijn dood, voegde hij eraan toe, “is geen ongeval noch toeval: we moeten ons herinneren dat dit het gevolg is van een onrechtvaardig en archaïsch bestuur die al te veel onschuldige slachtoffers heeft gemaakt, en die het niet zal laten om er meer te maken als het zichzelf in stand houdt”.
De politicoloog Lahouari Addi reageerde nog sterker: op Facebook verzekerde hij date Mr. Fekhar was “vermoord door het regime van generaals, terwijl generaal Gaïd Salah spreekt over het respect van de grondwet …Als de grondwet werd gerespecteerd, zou Kamel Eddine Fekhar nog leven”.
In Bejaia, de hoofdstad van Kabylië waar enkele duizenden studenten, medewerkers van de universiteit en democratische activisten dinsdag marcheren tijdens de traditionele dag van studentenmobilisatie, stopten de demonstranten voor het hoofdkantoor van de wilaya (provincie) om eer te betuigen aan de activist van Ghardaia. “Dokter Fekhar, martelaar, je zal altijd in ons hart blijven”, scandeerden zij op het plein.
Zijn hongerstaking ging onopgemerkt voorbij, er is weinig over gepubliceerd, dat betreurt Lyes Touati, uit Aokas, ongeveer twintig kilometer van Bejaia. Tijdens de mars werd de leuze “moordend regime” gescandeerd, deze leuze werd geboren tijdens de bloedige protesten in Kabylië in 2001 waarbij 128 doden vielen.
*Mozabieten -Amazigh volk in Algerije van de het ibadisme/abadisme, een stroming binnen de islam.
Vertaling: AIC
