Wat doet de koning aan de sociale onrust in Marokko?
Marokko kent in de afgelopen jaren protesten in verschillende sectoren en in meerdere regio’s. De mensen eisen hun deel van de rijkdom op van het land zoals de visserij, fosfaat en andere grondstoffen waar het land rijk aan is.
Door: Redactie Amazigh Informatie Centrum
Grootste zilvermijn van Afrika
Imider is een gemeente in de provincie Tinghir met de grootste zilvermijn van Afrika, (de zevende grootste producent van zilver ter wereld). De lokale bewolking heeft er geen profijt van, erger nog het mijnbedrijf maakt het leven van de bewolking zuur, het vervuilt hun drinkwater en doordat het bedrijf veel water gebruikt, hebben de mensen uit de regio een tekort aan water. De SMI (Société Métallurgique d’Imiter) is een onderneming die onder de koninklijk holding valt en sinds 1978 de mijn van Imider exploiteert. Dit bedrijf heeft geen mensen uit de regio in dienst genomen zoals dat hun beloofd is. In de vorige eeuw hebben de mensen uit de regio verschillende acties gevoerd tegen de negatieven gevolgen van deze mijnexploitatie. Sinds 2011 hebben de bevolking van Imider een beweging opgericht: On The Road ’96 –Imider, het doel van deze beweging is opkomen voor de burgerrechten in Imider. Vooralsnog is niets veranderd aan de situatie in het gebied.
Water tekort
Het slechte beheer en tekort aan water is een zeer groot probleem in Marokko, een van de oorzaken van migratie. In het gebied Zagora (Tazagurt) in het zuiden met 30.000 inwoners op 700 kilometer van Rabat gingen de mensen in 2017 protesteren wegens een tekort aan water, hun protesten werden beantwoord met grof geweld en zij werden vervolgd voor deelname aan niet geautoriseerde demonstraties. Het antwoord van de koning op de problematiek in Marokko is dat hij stuwdammen bouwt, maar dat heeft geen resultaat opgeleverd voor de gemiddelde Marokkaan en het biedt ook geen structurele oplossing voor deze problematiek op lange termijn.
Strafloosheid
In het oosten van het land, in het gebied Jerada aan de Algerijnse grens, gingen de mensen ook de straat op nadat er steenkoolmijnen in dat gebied waren gesloten en de mensen geen werk meer konden vinden. Deze protesten zijn ook met veel geweld onderdrukt. Er is een video in omloop van een jongen die bewust is aangereden door een politieauto, hij raakte zware gewond en wordt nu behandeld in een ziekenhuis in Turkije. De bestuurder van de politieauto is niet eens vervolgd.
Dood van vishandelaar
In de Rif braken grootschalige protesten uit na de dood op de vishandelaar Muhsin Fikri. Deze demonstraties werden geleid door met name jongeren, ze eisen een eerlijk onderzoek naar de dood van Muhsin Fikri, met de slogan: vrijheid, gelijkheid en sociale rechtvaardigheid, gingen ze vreedzaam demonstreren in het hele Rif gebied. Na een half jaar beantwoordt de regering deze protesten met de beschuldiging dat de demonstranten uit het buitenland werden aangestuurd, gefinancierd en separatistisch zijn. Vervolgens begon een groot arrestatiegolf in de Rif, die een militair gebied is sinds 1958. Tot heden worden mensen gearresteerd voor het dragen van de Riffijnse vlag, een foto van Abdelkrim Al Khattabi en het uiten van kritiek op de regering.
Tijdens de grote demonstratie in Al Hoceima op 20 juli 2017 is een dode gevallen, Imad El Attabi, volgens de Marokkaanse openbare aanklager is er onderzoek gedaan naar de dood van deze jonge Riffijn, noch zijn familie noch de Riffijnen hebben het resultaat van het onderzoek onder ogen gekregen.
De begrafenis van activist en dood van andere
De begrafenis van Imad El Attabi werd op 9 augustus in Al Hoceima is door veel mensen bijgewoond en ze hielden daar een demonstratie waarbij de Marokkaanse politie traangas gebruikte. De Riffijns Abdelhafid El Haddad kreeg hierdoor ademhalingsproblemen en overleed op 18 augustus 2017. Hij liet een vrouw en drie kinderen achter. Volgens meerdere Riffijnse burgers gebruikte de Marokkaanse politie Frans traangas dat over de datum is.
Najim Abdouni is voorzitter van een landelijk ‘anticorruptie commissie’ en had kennis van grote projecten in Al Hoceima waarvoor, op papier, grote geldbedragen vrij gemaakt zijn, maar niet of niet volledig zijn uitgevoerd. Hij was ook actief in de Riffijnse volksbeweging. Op 10 augustus 2017 werd hij gevonden voor zijn deur, zwaar gewond, en overleed dezelfde dag in het ziekenhuis. De Marokkaanse justitie had een onderzoek beloofd maar vooralsnog geen resultaten bekend gemaakt.
De koning komt in actie
Koning Mohamed VI prees in een toespraak in 2017 het gewelddadige optreden van zijn politie en zet ze neer als slachtoffer van de Riffijnse demonstranten. Zijn minister van Binnenlands Zaken Abdelouafi Laftit heeft in het parlement bekend dat de Marokkaanse politie de deuren van burgers in de Rif hebben ingeslagen. Er zijn diverse video’s te zien op sociale media waarop duidelijk te zien is dat de Marokkaanse politie de Riffijnen midden in de nacht terroriseert: privé eigendom worden kapot gemaakt en de deuren van huizen van weerloze Riffijnen worden opengebroken.
Vluchten naar Europa
Veel jongeren vluchten uit de Rif weg uit angst om gearresteerd en gemarteld te worden. Want duizenden demonstranten werden door Marokkaanse politie gefilmd en daarna opgepakt geslagen en geïntimideerd, zelfs vrouwen en minderjarigen zijn niet ontsnapt aan deze mensenrechtenschendingen. Er zijn ook verhalen dat Marokko zijn internationale grenzen bewust onbewaakt laat zodat de jongeren wegvluchten. De asielzoekers en opvangcentra in Europa zitten vol met Riffijnse jongeren, vooral in de Spaanse enclave Melilla. Volgens het laatste nieuws uit de Rif vluchtten hele gezinnen het land uit. Een aantal Riffijnen heeft asiel gekregen, bijvoorbeeld activist Achraf El Idrissi in België, advocaat Abdessadek El Bouchtaoui in Frankrijk, activist Basset Lamrini in Spanje. Nawal Benaissa heeft dit jaar samen met haar kind asiel aangevraagd in Nederland. Het is niet bekend of haar aanvraag is gehonoreerd.
Maatregelen van de koning
Als maatregel voor de sociale protesten heeft Mohamed VI de dienstplicht weer ingevoerd in Marokko dit jaar, nadat die was afgeschaft in 2007. Als tweede duidelijke maatregel zegt koning Mohammed in zijn toespraak van 20 augustus jl. dat Marokko zal werken aan het ontwikkelen van het platteland en de landbouwsector en dat voor de periode 2016–2022 ongeveer 50 miljard Dirham is gereserveerd. De koning meldt verder dat het niet belangrijk is om af te studeren aan de universiteit maar om een baan te hebben en verwijst hij zijn onderdanen naar het praktijkonderwijs (beroepsvorming) en handarbeid.
Het aantal afgestudeerden zonder werk in Marokko neemt toe en dat vormt een gevaar voor het regime want ze eisen hun rechten en maken de niet geschoolde Marokkanen bewust van hun rechten. Daarom is Marokko bezig met een langzame afbouw van het “gratis” onderwijs. Beide maatregelen zijn in het voordeel van de monarchie: mensen die de militaire dienst ingaan zullen de instroom van het personeel voor de ordertroepen zekerstellen. Het ontwikkelen van de landbouwsector is ook in het voordeel van de Marokkaanse monarchie want de beste landbouwgronden in Marokko zijn in handen van de koninklijke familie en andere Marokkaanse families die met de Spaanse en Franse bezetter hebben samengewerkt in de periode 1912–1956. Om deze reden is de landbouwsector in Marokko volledig vrijgesteld van belastingen. De koninklijke onderneming is de grootste producent en de grootste exporteur van het land.
Met dank aan Khalid Chamrouki en Pieter v/d Loo
